niedziela, 10 marca 2013

Dowody potwierdzające należytą realizację zamówienia

Wraz z wejściem w życie ustawy z dnia z dnia 12 października 2012 r. o zmianie ustawy - Prawo zamówień publicznych oraz ustawy o koncesji na roboty budowlane lub usługi zaczęło obowiązywać nowe rozporządzenie Prezesa Rady Ministrów z dnia 19 lutego 2013 r. w sprawie rodzajów dokumentów, jakich może żądać zamawiający od wykonawcy, oraz form, w jakich te dokumenty mogą być składane (Dz. U. z 2013 r. poz. 231 – dalej: r.w.d.). Z jednej strony zmiana przepisów nie wprowadziła rewolucyjnych zmian w odniesieniu do zasad oceny spełniania warunków podmiotowych, ale równocześnie przepisy nowego r.w.d. mogą stwarzać wątpliwości interpretacyjne głównie z powodu zmiany terminologii określającej rodzaje dokumentów jakie mogą być wymagane od wykonawców. 

Zgodnie z § 1 ust. 1 pkt 2 i 3 r.w.d. w celu oceny spełniania przez wykonawcę warunków, o których mowa w art. 22 ust. 1 ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. - Prawo zamówień publicznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2010 r. Nr 113, poz. 759 z późn. zm. - dalej p.z.p.) zamawiający może żądać wykazu robót budowlanych wykonanych w okresie ostatnich pięciu lat przed upływem terminu składania ofert albo wniosków o dopuszczenie do udziału w postępowaniu, a jeżeli okres prowadzenia działalności jest krótszy – w tym okresie, wraz z podaniem ich rodzaju i wartości, daty i miejsca wykonania oraz z załączeniem dowodów dotyczących najważniejszych robót, określających, czy roboty te zostały wykonane w sposób należyty oraz wskazujących, czy zostały wykonane zgodnie z zasadami sztuki budowlanej i prawidłowo ukończone. W przypadku gdy przedmiot zamówienia obejmuje dostawy bądź usługi zamawiający może wymagać przedstawienia wykazu wykonanych, a w przypadku świadczeń okresowych lub ciągłych również wykonywanych, głównych dostaw lub usług, w okresie ostatnich trzech lat przed upływem terminu składania ofert albo wniosków o dopuszczenie do udziału w postępowaniu, wraz z podaniem ich wartości, przedmiotu, dat wykonania i podmiotów, na rzecz których dostawy lub usługi zostały wykonane, oraz załączeniem dowodów, czy zostały wykonane lub są wykonywane należycie. 

Porównując przywołany przepis z dotychczasową regulacją odnoszącą się do robót budowlanych okazuje się, iż w miejsce dotychczas wymaganych „dokumentów potwierdzających, że roboty zostały wykonane zgodnie z zasadami sztuki budowlanej i prawidłowo ukończone” pojawił się wymóg przedstawienia dowodu potwierdzającego dodatkowo należytą realizację robót. Wydaje się, iż wprowadzenie takiego wymogu nie spowoduje istotnej różnicy w treści dokumentów referencyjnych przedkładanych przez wykonawców. Także przed wejściem w życie nowego r.w.d. wykonawcy przedstawiali dokumenty, które z jednej strony potwierdzały prawidłową realizację robót budowlanych i równocześnie potwierdzały należytą realizację świadczenia na rzecz poprzedniego zleceniodawcy. 

Zmienione przepisy wskazują, iż do katalogu dowodów jakimi można się posługiwać w postępowaniach na roboty budowlane zalicza się poświadczenie (§ 1 ust. 2 pkt 1 r.w.d.) lub inne dokumenty, ale tylko wówczas gdy z uzasadnionych przyczyn o obiektywnym charakterze wykonawca nie jest w stanie uzyskać poświadczenia (§ 1 ust. 2 pkt 2 r.w.d.). Przesłanką przyjęcia przez zamawiającego innych dokumentów niż poświadczenie ma być wykazanie przez wykonawcę, iż brak poświadczenia jest skutkiem i następstwem przyczyn o obiektywnym charakterze, przy czym równocześnie nie wskazuje się jakiego rodzaju okoliczności mogą uzasadniać nie złożenie poświadczenia. 

Na tle wprowadzonych rozwiązań może pojawić się wątpliwość, czy dokumenty referencyjne jakimi dotychczas posługiwali się wykonawcy mogą być nadal wykorzystywane na potwierdzenie spełniania warunków udziału w postępowaniu. Nie ma przeszkód by wykonawcy w dalszym ciągu posługiwali się dokumentami wystawionymi pod rządami poprzednio obowiązującego rozporządzenia, aż do czasu gdy dokumenty referencyjne nie staną się nieaktualne. Na dopuszczalność takiego rozwiązania wskazuje wprost § 9 ust. 2 r.w.d., zgodnie z którym w postępowaniach wszczynanych w okresie 12 miesięcy od dnia wejścia w życie rozporządzenia, wykonawca, w miejsce poświadczeń, o których mowa w § 1 ust. 2 pkt 1 r.w.d., może przedkładać dokumenty potwierdzające należyte wykonanie dostaw lub usług oraz wykonanie robót budowlanych zgodnie z zasadami sztuki budowlanej i ich prawidłowe ukończenie, określone w § 1 ust. 1 pkt 2 i 3 rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów z dnia 30 grudnia 2009 r. w sprawie rodzajów dokumentów, jakich może żądać zamawiający od wykonawcy, oraz form, w jakich te dokumenty mogą być składane (Dz. U. Nr 226, poz. 1817). 

Jak należy jednak podchodzić do dokumentu określonego mianem „referencji” po upływie 12-to miesięcznego okresu przejściowego? W mojej ocenie wykonawcy będą uprawnieni do posługiwania się dokumentami wystawionymi pod rządami poprzedniego r.w.d., a jedynym warunkiem skuteczności złożenia takich dokumentów będzie ich treść, a nie nazwa dokumentu. Zarówno referencja jak i poświadczenie winny udowadniać zamawiającemu należyte wykonanie roboty oraz potwierdzać, że roboty zostały wykonane zgodnie z zasadami sztuki budowlanej i prawidłowo ukończone. Dla pozytywnej weryfikacji warunku udziału w postępowaniu, nazwa dokumentu poświadczającego wymagane informacje nie powinna mieć znaczenia. Co istotne, innym dokumentem w rozumieniu § 1 ust. 2 pkt 2 r.w.d. nie może być oświadczenie samego wykonawcy, który w ten sposób potwierdzałby sam sobie spełnianie warunku udziału w procedurze. Na brak możliwości złożenia własnego oświadczenia w postępowaniu mającym za przedmiot roboty budowlane wskazuje pośrednio treść § 1 ust. 2 pkt 3 r.w.d. W przywołanym przepisie wskazuje się, iż oświadczenie wykonawcy może zastąpić poświadczenie, ale tylko wówczas, gdy z uzasadnionych przyczyn o obiektywnym charakterze wykonawca nie jest w stanie uzyskać poświadczenia, a przedmiotem zamówienia są dostawy bądź usługi. Posłużenie się odrębnym terminem w przypadku robót budowlanych („inne dokumenty - § 1 ust. 2 pkt 2 r.w.d.), i odrębnym terminem w przypadku dostaw lub usług („oświadczenie wykonawcy” - § 1 ust. 2 pkt 3 r.w.d. nie pozwala stwierdzić, iż zakresy przywołanych zwrotów pokrywają się.

* * *
Autor: Bartłomiej Kardas

Brak komentarzy:

Prześlij komentarz