Przykłady najczęściej występujących naruszeń zamówień publicznych udzielonych z Regionalnych Programów Operacyjnych na roboty budowlane. Ciąg dalszy

Przedstawiamy Państwu drugą część artykułu który ukazał się na naszym blogu 10 kwietnia 2015r. Dotyczy błędów popełnianych w przetargach finansowanych z Regionalnych Programów Operacyjnych. Nieprawidłowości te stanowią podstawę do nałożenia korekty finansowej i mogą spowodować konieczność zwrotu dotacji wraz z odsetkami. Informacje pochodzą z dokumentu przygotowanego przez Urząd Marszałkowski Województwa Podlaskiego.

1. WARUNKI UDZIAŁU W POSTĘPOWANIU DOTYCZĄCE KONSORCJUM
 

a) Nieprawidłowość: Beneficjent zawarł w SIWZ, że w przypadku oferty składanej wspólnie przez kilku wykonawców, oświadczenie o spełnianiu warunków udziału składa każdy wykonawca oddzielnie.  
Naruszony przepis: art. 7 ust. 1, art. 22 ust. 1 oraz art. 23 ust. 3 ustawy pzp.  

Uwagi/wyjaśnienia: Zamawiający nie powinien ograniczać możliwości spełniania warunków łącznie przez wszystkich członków konsorcjum.
 

b) Nieprawidłowość: Beneficjent zawarł, że w przypadku składania oferty wspólnej opłaconą polisę, a w przypadku jej braku inny dokument potwierdzający, że wykonawca jest ubezpieczony od odpowiedzialności cywilnej w zakresie prowadzonej działalności związanej z przedmiotem zamówienia na kwotę minimum xxxx zł składa każdy partner z osobna.  
Naruszony przepis: art. 7 ust. 1, art. 22 ust. 1 oraz art. 23 ust. 3 ustawy pzp.   
 Uwagi/wyjaśnienia: Zamawiający nie powinien ograniczać możliwości spełniania warunków łącznie przez wszystkich członków konsorcjum. 

2. PODWYKONAWSTWO
 

a) Nieprawidłowość: W dokumentacji przetargowej Beneficjent zawarł zastrzeżenie, że Wykonawca zobowiązuje się wykonać przedmiot umowy siłami własnymi, (co najmniej 50%) zapewniając specjalistyczny sprzęt, właściwy do wykonania niniejszej umowy czym ograniczył możliwość powierzenia części prac podwykonawcom . 
Naruszony przepis: art. 7 ust. 1 oraz art. 36 ust. 5 ustawy Pzp  
 Uwagi/wyjaśnienia: Niedopuszczalnym jest procentowe określenie części zamówienia, której wykonanie nie może być powierzone podwykonawcom

b) Nieprawidłowość: W dokumentacji przetargowej Beneficjent wymagał podania przez wykonawców nazwy i adresu podwykonawców, którym powierzy do realizacji część robót budowlanych.  

Naruszony przepis: art. 7 ust. 1 w związku z art. 36 ust. 4 ustawy Pzp.               
Uwagi/wyjaśnienia: Zamawiający nie może żądać wskazania nazw i adresów podwykonawców.

c) Nieprawidłowość: W dokumentacji przetargowej na opracowanie dokumentacji projektowej uzbrojenia terenów inwestycyjnych Beneficjent zawarł, że Wykonawca nie może zlecić podwykonawcom całości usług objętych niniejszym zamówieniem.
Naruszony przepis: art. 7 ust. 1 oraz art. 36 ust. 5 ustawy Pzp 
Uwagi/wyjaśnienia: Zasadą jest, że podwykonawstwo jest zawsze dopuszczalne. Beneficjent nie uzasadnił specyficznego charakteru przedmiotu zamówienia

3. ZMIANY TREŚCI OGŁOSZENIA I SIWZ

a) Nieprawidłowość: Beneficjent zmodyfikował treść załącznika do SIWZ na skutek czego wydłużył termin składania ofert, natomiast nie zamieścił ogłoszenia o zmianie ogłoszenia w Biuletynie Zamówień Publicznych.
Naruszony przepis: art. 7 ust. 1 w związku z art. 38 ust. 4a ustawy Pzp.
Uwagi/wyjaśnienia: Każda zmiana w ogłoszeniu o zamówieniu powinna być opublikowana we wszystkich formach

b) Nieprawidłowość: Beneficjent w ogłoszeniu o zamówieniu wymagał przedłożenia wykazu robót nie podając ilości wymaganych robót oraz opłaconej polisy lub innego dokumentu potwierdzającego, że wykonawca jest ubezpieczony od odpowiedzialności cywilnej nie podając wartości polisy. Natomiast w SIWZ zażądał przedłożenia wykazu zrealizowanych 3 inwestycji, polisy na min.
xxxx zł. Beneficjent nie zmienił treści ogłoszenia o zamówieniu.
Naruszony przepis: art. 7 ust. 1 w związku z art. 38 ust. 4a pkt 1 ustawy Pzp
Uwagi/wyjaśnienia: Każda zmiana w ogłoszeniu o zamówieniu powinna być opublikowana we wszystkich formach.

c) Nieprawidłowość: Beneficjent zawarł, że o zamówienie mogą ubiegać się wykonawcy, którzy wykażą się wykonaniem robót budowlanych o złożoności porównywalnej z przedmiotem niniejszego zamówienia oraz o wartości nie mniejszej niż xxxxx zł brutto. Udzielając odpowiedzi na pytanie jednego z wykonawców zamawiający doprecyzował zapis w zakresie doświadczenia zawodowego i ostatecznie zażądał wykazania się realizacją x robót budowlanych. Zmiana warunków udziału w postępowaniu wymagała zmiany ogłoszenia o zamówieniu, czego Beneficjent nie uczynił. 
Naruszony przepis: art. 38 ust. 4a pkt 1 w związku z art. 7 ust. 1 ustawy Pzp.
Uwagi/wyjaśnienia: Każda zmiana w ogłoszeniu o zamówieniu powinna być opublikowana we wszystkich formach

4. WYKLUCZENIA WYKONAWCÓW I ODRZUCENIE OFERT
 

a) Nieprawidłowość: Beneficjent wymagał, aby wykonawcy wykazali się doświadczeniem w wykonywaniu zamówień - zrealizowali w poprzednich 5 latach, co najmniej 2 projekty o zakresie porównywalnym z zadaniem będącym zamówienia. Wykonawcy, których oferty zostały wybrane, nie przedłożyli dokumentów potwierdzających posiadanie doświadczenia w wymaganym zakresie. Beneficjent nie wykluczył wykonawców a udzielił im zamówień. Potwierdzenie spełniania warunków przez wykonawców nastąpiło w trakcie weryfikowania postępowań przez IZ RPOWP, a nie na etapie oceny ofert przez zamawiającego.
Naruszony przepis: art. 24 ust. 2 pkt 3 i ust. 4 ustawy pzp (przepisu obowiązującego w momencie wszczęcia postępowania o zamówienie publiczne)
Uwagi/wyjaśnienia: Jeżeli zachodzi jedna z okoliczności wymienionych art. 24, zamawiający ma obowiązek wykluczyć wykonawcę z postępowania.

b) Nieprawidłowość: Beneficjent odrzucił oferty, w tym ofertę z najniższą ceną uzasadniając, że zostały wstawione błędne wielkości powierzchni. Zamawiający jednoznacznie wskazał w SIWZ, iż dla porównania ofert przyjmie cenę ofertową, która stanowi wynagrodzenie ryczałtowe brutto za realizację zamówienia zgodnie z formularzem ofertowym. Zamawiający nie powinien nakładać na Wykonawców obowiązku przedkładania kosztorysu ofertowego na udokumentowanie oferowanej ceny.  
Naruszony przepis: art. 7 ust. 1, art. 89 ust. 1 pkt 2, art. 87 ust. 2 pkt 2 ustawy pzp
Uwagi/wyjaśnienia: Zamawiający powinien przeprowadzić postępowanie z zachowaniem zasady uczciwej konkurencji i równego traktowania wykonawców
 
c) Nieprawidłowość: W wyniku przeprowadzonej oceny ofert Beneficjent wykluczył 3 wykonawców z powodu nie spełniania warunków udziału w postępowaniu oraz odrzucił 3 oferty z powodu ich niezgodności z SIWZ. Wykluczając wykonawców Zamawiający zaniechał wezwania ich w trybie art. 26 ust. 3 ustawy pzp do uzupełnienia dokumentów lub w trybie art. 26 ust. 4 ustawy Pzp do złożenia wyjaśnień. Beneficjent odrzucając ofertę Wykonawcy zaniechał poprawienia oczywistej omyłki w złożonej ofercie zgodnie z art. 87 ust. 2 pkt 3 ustawy Pzp. Powyższym działaniem wyeliminował możliwość wyboru oferty tańszej (jedynym kryterium oceny ofert była cena).
Naruszony przepis: art. 24 ust. 2 pkt 3, art. 26 ust. 3 i 4, art. 89 pkt 2 w związku z art. 87 ust. 2 pkt 3 ustawy Pzp (w brzmieniu obowiązującym w trakcie prowadzenia postępowania).
Uwagi/wyjaśnienia: Stosowanie art. 26 ust. 3 lub 4 jest obligatoryjne i Zamawiający sam nie powinien uchylać się od tego obowiązku. 

5. ZMIANY UMOWY Z WYKONAWCĄ
 
a) Nieprawidłowość: Beneficjent zmienił umowę z wykonawcą wydłużając termin realizacji o 3 miesiące ze względu na niekorzystne warunki atmosferyczne. Pierwotny termin realizacji zamówienia wynosił 1 miesiąc. Beneficjent przewidywał możliwość zmiany terminu wykonania zamówienia ale w innych okolicznościach.
Naruszony przepis: Art. 7 ust. 1 art. 144 ust. 1 ustawy pzp  
Uwagi/wyjaśnienia: Przepisy ustawy zabraniają dokonywania istotnych zmian w umowie, chyba że zamawiający przewidział takie zmiany w ogłoszeniu o zamówienie lub SIWZ.
 
b) Nieprawidłowość: Beneficjent dokonał istotnych zmian postanowień zawartej umowy w stosunku do treści oferty, na podstawie której dokonano wyboru wykonawcy. Zmiany dotyczyły zakresu opracowanej dokumentacji projektowej i przedłużenia terminu opracowania kompletnej dokumentacji. Zamawiający nie przewidział możliwości dokonania takich zmian.
Naruszony przepis: art. 7 ust. 1, art. 144 ustawy Pzp
Uwagi/wyjaśnienia: Przepisy ustawy zabraniają dokonywania istotnych zmian w umowie.  
6. ŻĄDANIE DOKUMENTÓW I OŚWIADCZEŃ
 
a) Nieprawidłowość: Beneficjent wymagał, w przypadku składania oferty przez spółkę wykonawca zobowiązany jest dostarczyć umowę spółki, z której wynikać będzie sposób reprezentowania spółki, a także pełnomocnictwo do zaciągania w jej imieniu zobowiązań.  
Naruszony przepis: art. 23 ust. 4, art. 25 ust. 1 ustawy pzp
Uwagi/wyjaśnienia: Zgodnie z art. 23 ust. 4 zamawiający może żądać tych dokumentów przed zawarciem umowy z wykonawcą.
 
b) Nieprawidłowość: Beneficjent w SIWZ wymagał przedłożenia przez wykonawców „sprawozdania finansowego albo jego części, a jeżeli podlega ono badaniu przez biegłego rewidenta zgodnie z przepisami o rachunkowości również z opinią o badanym sprawozdaniu albo jego części, a przypadku wykonawców nie zobowiązanych do sporządzania sprawozdania finansowego innych dokumentów określających obroty oraz zobowiązania i należności bez sposobu dokonywania oceny spełniania warunków udziału w postępowaniu w zakresie zdolności finansowej i ekonomicznej, tj. nie określił konkretnych wskaźników ekonomicznych
Naruszony przepis: art. 25 ust. 1 ustawy pzp
Uwagi/wyjaśnienia: Zamawiający może żądać wymienionych dokumentów, ale w sytuacji gdy określi warunki udziału wykonawców w postępowaniu. Bez postawienia warunków udziału żądanie dokumentów jest niezasadne

c) Nieprawidłowość: Beneficjent wymagał aby w przypadku składania wspólnej oferty na zasadach określonych przepisami art. 23 ustawy wykonawca załączył do oferty umowę określającą sposób ich współpracy, czas trwania umowy, zakres prac przewidzianych do wykonania przez każdego ze wspólników oraz potwierdzającą solidarną odpowiedzialność wspólników.  
Naruszony przepis: art. 23 ust. 4 i art. 25 ust. 1 ustawy pzp
Uwagi/wyjaśnienia: Zgodnie z art. 23 ust. 4 zamawiający może żądać tych dokumentów przed zawarciem umowy z wykonawcą.

7. TRYB UDZIELENIA ZAMÓWIENIA
 
a) Nieprawidłowość: Beneficjent udzielił zamówienia w trybie zapytania o cenę na opracowanie dokumentacji projektowo-kosztorysowej. Przedmiotowa usługa nie może być uznana za powszechnie dostępną o ustalonych standardach jakościowych ponieważ nie może być spełniona przez dowolnego wykonawcę, lecz wyłącznie przez osoby lub podmioty zatrudniające osoby posiadające wymagane uprawnienia budowlane do projektowania w danej specjalności. Usługa opracowania dokumentacji wiąże się z samodzielnymi funkcjami technicznymi w budownictwie, dla których uprawnienia wydawane są osobom z odpowiednim wykształceniem i praktyką zawodową
Naruszony przepis: art. 70 ustawy pzp;
Uwagi/wyjaśnienia: Stosowanie innych trybów niż podstawowe, jest możliwe tylko po ścisłym spełnieniu przesłanek określonych przepisami ustawy pzp

b) Nieprawidłowość: Beneficjent udzielił zamówienia z wolnej ręki na zorganizowanie imprezy plenerowej, bez spełnienia przesłanek
Naruszony przepis: art. 67 ust. 1 pkt 1 lit. c
Uwagi/wyjaśnienia: Stosowanie innych trybów niż podstawowe, jest możliwe tylko po ścisłym spełnieniu przesłanek określonych przepisami ustawy pzp.

Źródło:  http://www.rpowp.wrotapodlasia.pl/transakcje-objete-ustawa-pzp.html
Autor: Urząd Marszałkowski Województwa Podlaskiego