Z dniem 28 lipca 2016 r. brzmienie art. 90 ustawy z dnia 29 stycznia
2004 r. Prawo zamówień publicznych (Dz. U. z 2015 r., poz. 2164 z późn.
zm.), zwanej dalej: „ustawa Pzp”, uległo zmianie w wyniku wejścia w
życie ustawy z dnia 22 czerwca 2016 r. o zmianie ustawy – Prawo zamówień
publicznych oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2016 r. poz. 1020),
zwanej dalej: „nowelizacją”. Regulacja prawna zawarta w ww. przepisie
została uszczegółowiona oraz, co stanowi konsekwencje zmian w zakresie
kryterium oceny ofert o charakterze stricte ekonomicznym, odnosi się
obecnie również do kosztu.
Zgodnie z art. 90 ust. 1 ustawy
Pzp, jeżeli zaoferowana cena lub koszt, lub ich istotne części
składowe, wydają się rażąco niskie w stosunku do przedmiotu zamówienia i
budzą wątpliwości zamawiającego co do możliwości wykonania przedmiotu
zamówienia zgodnie z wymaganiami określonymi przez zamawiającego lub
wynikającymi z odrębnych przepisów, zamawiający zwraca się o udzielenie
wyjaśnień, w tym złożenie dowodów, dotyczących wyliczenia ceny lub
kosztu, w szczególności w zakresie:
- oszczędności metody wykonania zamówienia, wybranych rozwiązań technicznych, wyjątkowo sprzyjających warunków wykonywania zamówienia dostępnych dla wykonawcy, oryginalności projektu wykonawcy, kosztów pracy, których wartość przyjęta do ustalenia ceny nie może być niższa od minimalnego wynagrodzenia za pracę ustalonego na podstawie art. 2 ust. 3–5 ustawy z dnia 10 października 2002 r. o minimalnym wynagrodzeniu za pracę (Dz. U. z 2015 r. poz. 2008 oraz z 2016 r. poz. 1265);
- pomocy publicznej udzielonej na podstawie odrębnych przepisów;
- wynikającym z przepisów prawa pracy i przepisów o zabezpieczeniu społecznym, obowiązujących w miejscu, w którym realizowane jest zamówienie;
- wynikającym z przepisów prawa ochrony środowiska;
- powierzenia wykonania części zamówienia podwykonawcy.
Należy
zauważyć, że z uwagi na wprowadzenie do ustawy Pzp kryterium oceny
ofert w postaci kosztu, badanie oferty wykonawcy pod kątem wystąpienia
rażąco niskiego kosztu może nastąpić zarówno w przypadku, gdy
zamawiający ustalił koszt jako jedno z kryteriów oceny ofert obok ceny,
ale także gdy koszt jest jedynym kryterium oceny ofert. W tym też celu
zamawiający ma obowiązek określić i opisać to kryterium w sposób
umożliwiający jednolitą ocenę ofert, a co za tym idzie również badanie,
czy koszt podany w ofercie nie jest rażąco niski.
Natomiast zgodnie art. 90 ust. 1a ustawy Pzp, w przypadku gdy cena całkowita oferty jest niższa o co najmniej 30% od:
- wartości zamówienia powiększonej o należny podatek od towarów i usług, ustalonej przed wszczęciem postępowania zgodnie z art. 35 ust. 1 i 2 lub średniej arytmetycznej cen wszystkich złożonych ofert, zamawiający zwraca się o udzielenie wyjaśnień, o których mowa w ust. 1, chyba że rozbieżność wynika z okoliczności oczywistych, które nie wymagają wyjaśnienia;
- wartości zamówienia powiększonej o należny podatek od towarów i usług, zaktualizowanej z uwzględnieniem okoliczności, które nastąpiły po wszczęciu postępowania, w szczególności istotnej zmiany cen rynkowych, zamawiający może zwrócić się o udzielenie wyjaśnień, o których mowa w ust. 1.
I.
Art. 90 ust. 1 ustawy Pzp ustanawia obowiązek zamawiającego zwrócenia
się do wykonawcy o udzielenie wyjaśnień oraz złożenie dowodów,
dotyczących wyliczenia ceny lub kosztu, jeżeli cena lub koszt oferty,
lub ich istotne części składowe w opinii zamawiającego, wydają się
rażąco niskie w stosunku do przedmiotu zamówienia i budzą jego
wątpliwości co do możliwości wykonania przedmiotu zamówienia zgodnie z
wymaganiami sformułowanymi przez zamawiającego lub wynikającymi z
odrębnych przepisów. Obowiązek żądania wyjaśnień aktualizuje się w
przypadku powzięcia przez zamawiającego wskazanych wątpliwości zatem
zwrócenie się przez zamawiającego do wykonawcy o udzielenie stosownych
wyjaśnień oraz dowodów zależy, co do zasady, od oceny oferty przez
zamawiającego.
Regulacja zawarta w
tym przepisie stanowi generalną zasadę wskazującą na podstawę
wystąpienia przez zamawiającego do konkretnego wykonawcy z żądaniem
udzielenia wyjaśniań co do podejrzenia rażąco niskiej ceny lub kosztu.
Przepis ten - w odróżnieniu od obowiązującej dotychczas regulacji (art.
90 ust. 1 w brzmieniu nadanym nowelizacją ustawy Pzp z dnia 29 sierpnia
2014 r. ustawa o zmianie ustawy Prawo zamówień publicznych (Dz. U. z
2014 r. poz. 1232) – nie określa sztywnych, matematycznych reguł,
kształtujących podstawę do wystąpienia z takim żądaniem do wykonawcy
przez zamawiającego. W świetle powyższego zatem zamawiający będzie miał
obowiązek występowania do wykonawcy z żądaniem złożenia wyjaśnień w
sprawie podejrzenia rażąco niskiej ceny lub kosztu w sytuacji gdy
zostanie stwierdzona rozbieżność pomiędzy ceną ofertową (kosztem) w
ofercie wykonawcy a wyceną przedmiotu zamówienia dokonywaną przez
zamawiającego z należytą starannością w konkretnych warunkach
gospodarczych i konkretnych okolicznościach sprawy.
W
świetle znowelizowanego brzmienia art. 90 ust. 1 ustawy Pzp, nie ulega
wątpliwości, że zamawiający może powziąć wątpliwości co do możliwości
wykonania przedmiotu zamówienia za zaoferowaną cenę, także w sytuacji,
gdy cena oferty jest niższa np. o 20% od wartości zamówienia lub
średniej arytmetycznej wszystkich złożonych ofert, w okolicznościach
związanych z konkretnym zamówieniem. Zamawiający może wezwać wykonawcę
również w każdej innej sytuacji, w której wysokość ceny lub kosztu
oferty, a nawet jedynie ich istotne części składowe budzą jego
wątpliwości, mimo iż cena całkowita lub koszt nie jest niższa niż
szczególny ustawowy limit. W zakresie istotnych części zamówienia ważne
jest, aby te części miały znaczenie dla całości wyceny przedmiotu
zamówienia (przy wynagrodzeniu ryczałtowym) albo jeśli są to istotne
części zamówienia, które stanowią przedmiot odrębnego wynagrodzenia (np.
przy wynagrodzeniu kosztorysowym).
II. Niezależnie
od dyspozycji art. 90 ust. 1 ustawy Pzp ustawodawca uszczegółowił
wskazaną generalną zasadę występowania z żądaniem wyjaśnień w sprawie
rażąco niskiej ceny poprzez regulacje zawarte w art. 90 ust. 1a ustawy
Pzp, wskazując na szczególne przypadki, w których żądanie złożenia
wyjaśnień może być konieczne. Należy podkreślić, że ww. przepis w pkt 1)
nakłada na zamawiającego obowiązek zwrócenia się do wykonawcy o
udzielenie wyjaśnień, natomiast w pkt 2) istnieje taka możliwość. Te
szczególne przypadki ustawodawca odniósł do wartości matematycznie
przeliczanych, pozostawiając jednak zamawiającym możliwość ich oceny w
konkretnym przypadku.
Ustęp 1a art. 90 ustawy Pzp odnosi się bowiem do szczególnej okoliczność, jaka może świadczyć o rażąco niskiej cenie, tj. gdy:
- cena całkowita danej oferty jest niższa o co najmniej 30% od wartości zamówienia powiększonej o należny podatek od towarów i usług lub średniej arytmetycznej cen wszystkich złożonych ofert;
- cena całkowita danej oferty jest niższa o co najmniej 30% od wartości zamówienia powiększonej o należny podatek od towarów i usług, zaktualizowanej z uwzględnieniem okoliczności, które nastąpiły po wszczęciu postępowania, w szczególności istotnej zmiany cen rynkowych.
W
kontekście podejrzenia rażąco niskiej ceny z przywołanej regulacji
wynika wskazówka interpretacyjna dla zamawiającego, który powinien
zwrócić uwagę na różnice na poziomie minimum 30% występujące w cenie
całkowitej oferty w stosunku do:
- wartości zamówienia powiększonej o należny podatek od towarów i usług;
- średniej arytmetycznej cen wszystkich złożonych ofert oraz;
- wartości zamówienia powiększonej o należny podatek od towarów i usług, zaktualizowanej z uwzględnieniem okoliczności, które nastąpiły po wszczęciu postępowania.
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz