Stany Zjednoczone mają bardzo dobrze rozwiniętą infrastrukturę, która liczy ponad 4 miliony mil dróg publicznych. W związku z faktem, iż zadłużenie USA jest ogromne, coraz częściej dyskutuje się nad zwiększeniem roli finansowania prywatnego w budowie infrastruktury. W związku z tym The Congressional Budget Office (CBO) przygotowało bardzo ciekawą analizę na temat partnerstwa publiczno-prywatnego (PPP), które w USA nie jest nadal popularne.
PPP w USA
W 2010 roku na budowę i utrzymanie dróg przeznaczono w USA 160 mld dolarów. Zdecydowana większość tych inwestycji była przeprowadzana metodą tradycyjną (tzw. the design - bid - build approach), w której stanowe i lokalne władze ponosiły większość kosztów i ryzyka inwestycji oraz wybierały wykonawców prywatnych z reguły w oparciu o kryterium najniższej ceny (the lowest-cost bid). Zastosowanie PPP, w różnych jego odmianach, było umiarkowane i prezentowało się w następujący sposób:
- Inwestycje typu „Zaprojektuj i wybuduj” (design-build projects) - były najpopularniejszą formą PPP w USA. W latach 1989 r. wykonano w ten sposób 55 projektów wartych 50 mln dolarów lub więcej.
- Inwestycje typu „Zaprojektuj, zbuduj i sfinansuj” (design-build-finance) - w latach 1989 r. wykonano w ten sposób 11 projektów wartych 50 mln dolarów lub więcej.
- Inwestycje typu „Zaprojektuj, zbuduj, sfinansuj, obsługuj i utrzymuj” (design-build-finance-operate-maintain) – w latach 1989 r. wykonano w ten sposób 10 projektów wartych 50 mln dolarów lub więcej.
Opłacalność PPP w porównaniu do tradycyjnych metod
Podstawowa różnica pomiędzy tradycyjną metodą przeprowadzania inwestycji a PPP polega na odmiennym źródle finansowania. W pierwszym przypadku są to środki publiczne, uzyskiwane najczęściej bądź z podatków, bądź z emisji obligacji. W drugim przypadku środki finansowe pochodzą od partnera prywatnego, który sam dysponuje potrzebnym finansowaniem (np. od swoich akcjonariuszy) albo uzyskuje je na giełdzie, bądź w banku.
The Congressional Budget Office w swojej analizie stwierdza, iż zasadniczo koszty finansowania ze źródła publicznego i prywatnego są porównywalne. CBO stwierdza jednak, że finansowanie ze źródeł prywatnych, a więc i PPP, znacznie zyskuje na atrakcyjności w przypadku występowania ograniczeń budżetowych. W USA poszczególne stany mają odmienne regulacje dotyczące limitów zadłużania, które zawierają mniej lub bardziej restrykcyjne regulacje zezwalające na zaciąganie nowych zobowiązań (w niektórych stanach wymagane jest np. rozpisanie referendum). Tak więc, w sytuacjach, w których restrykcje w tym zakresie są duże, PPP może pozwolić na dokonanie niezbędnych inwestycji mimo ograniczeń budżetowych.
Pomimo że koszty finansowania są zasadniczo na bardzo zbliżonym poziomie, zdaniem CBO w formule partnerstwa publiczno-prywatnego można budować autostrady nieznacznie taniej. Eksperci uważają również, iż PPP pozwala na nieco szybsze wykonanie inwestycji względem tradycyjnych metod. Niemniej jednak oszczędności w kosztach i czasie inwestycji nie są znaczne i wahają się w granicach kilku procent.
* * *
Źródło: The Congressional Budget Office, Using Public-Private Partnerships to Carry Out Highway Projects, January 2012
Autor: Witold Jarzyński
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz