Skutki upadłości członka konsorcjum

Zgodnie z treścią art. 23 ust. 1 u.p.z.p. wykonawcy mogą wspólnie ubiegać się o udzielenie zamówienia (np. w formie konsorcjum). Przepisy dotyczące wykonawcy stosuje się wtedy odpowiednio do konsorcjum. Wykonawcy będący członkami konsorcjum ponoszą solidarną odpowiedzialność za wykonanie umowy o zamówienie publiczne i wniesienie zabezpieczenia należytego wykonania umowy (art. 141 u.p.z.p.).

 

W praktyce zdarzają się sytuację, w których w trakcie wykonywania umowy o zamówienie publiczne jeden z konsorcjantów bankrutuje i ogłasza upadłość. Jaki ma to wpływ na stosunki między konsorcjum a zamawiającym (a mówiąc bardziej precyzyjnie, jaki wpływ ma złożenia oświadczenia woli o odstąpieniu od umowy wzajemnej przez syndyka w odniesieniu do umowy zawartej przez uczestnika konsorcjum, wobec którego ogłoszono upadłość likwidacyjną)?

Istotne znaczenie w tym zakresie ma charakter odpowiedzialności solidarnej. Zgodnie z treścią art. 366 § 1 k.c. kilku dłużników może być zobowiązanych w ten sposób, że wierzyciel może żądać całości lub części świadczenia od wszystkich dłużników łącznie, od kilku z nich lub od każdego z osobna, a zaspokojenie wierzyciela przez któregokolwiek z dłużników zwalnia pozostałych (solidarność dłużników).

Jak słusznie stwierdził Urząd Zamówień Publicznych w jednej ze swoich opinii, skutek w postaci wygaśnięcia zobowiązania z tytułu umowy w sprawie zamówienia publicznego, w wyniku odstąpienia od umowy dokonanego przez syndyka, odnosi się wyłącznie do relacji pomiędzy zamawiającym a upadłym wykonawcą – „Za takim stanowiskiem przemawia brak wzajemnej reprezentacji dłużników solidarnych na gruncie przepisów Kodeksu cywilnego (arg. z art. 371, art. 372 i art. 373 k.c.). W tym miejscu można przywołać wyrok Sądu Najwyższegoz dnia 28 marca 2008 r. (sygn. akt V CSK 488/07), w którym Sąd Najwyższy stwierdził, że w świetle art. 91 ust. 1 ustawy – Prawo upadłościowe i naprawcze wymagalność wierzytelności przysługującej wierzycielowi w stosunku do upadłego nie zmienia treści stosunku prawnego istniejącego pomiędzy wierzycielem oraz współdłużnikami. W konsekwencji, świadczenie pieniężne współdłużników płatne jest w terminie pierwotnym, wynikającym z treści zobowiązania. Podobnie Sąd Apelacyjny w Poznaniu w wyroku z dnia 17 kwietnia 2008 r. (sygn. akt I ACa 189/08) stwierdził, że ogłoszenie upadłości jednego z dłużników solidarnych, a nawet ostateczna likwidacja, nie ma wpływu na zakres odpowiedzialności pozostałych dłużników solidarnych".

 

Tym samym, zgodnie z solidarną odpowiedzialnością konsorcjantów (art. 141 u.p.z.p.), należy stwierdzić, iż mimo upadłości jednego z konsorcjantów zobowiązanie z tytułu umowy w sprawie zamówienia publicznego trwa nadal pomiędzy zamawiającym a pozostałymi uczestnikami konsorcjum, którzy w dalszym ciągu są zobowiązani do wykonania tej umowy.

			WITOLD JARZYŃSKI
			Prawnik w międzynarodowej kancelarii prawnej. Aplikant radcowski III roku i doktorant w katedrze prawa cywilnego UW. Współpracuje z renomowaną firmą szkoleniową zajmującą się zamówieniami publicznymi. Ekspert Fundacji FOR i stały współpracownik magazynu Monitor Zamówień Publicznych. Współpracuje z Bankiem Światowym przy tworzeniu rankingu Doing Business. Pomysłodawca Bloga PZP. Autor pracy magisterskiej na temat PPP.   Kontakt: witold.jarzynski@gmail.com