W Polsce od 1 maja 2004
r. obowiązuje tzw. program łagodzenia kar leniency. Na podstawie tej
regulacji „skruszony” uczestnik zmowy
przetargowej może się ubiegać o złagodzenie dotkliwej kary lub nawet odstąpienie od wymierzenia kary pieniężnej
za udział w niedozwolonym porozumieniu.
Zmowy przetargowe,
podobnie jak przeważająca większość porozumień ograniczających konkurencję,
mają na ogół charakter nieformalny. Najczęściej są zawiązywane podczas poufnych
rozmów, a ich uczestnicy zabezpieczają się przed wymiarem sprawiedliwości i
ukaraniem– przede wszystkim unikając wszelkich umów/ uzgodnień tego rodzaju na
papierze. Stąd olbrzymia trudność w wykrywaniu zmów- które przecież mają wymierny
wpływ na konkurencyjność rynku danego rodzaju oraz wynik postępowania
przetargowego. Aby wzmocnić skuteczność zwalczania tych najpoważniejszych i
najgroźniejszych dla rynku przypadków naruszania prawa konkurencji, w wielu
krajach opracowano i wdrożono programy łagodzenia kar dla tych uczestników
niedozwolonych porozumień, którzy podejmą współpracę z urzędami
antymonopolowymi.
Programy leniency (z ang.
„pobłażliwość, wyrozumiałość, łagodność”) od wielu lat z powodzeniem
funkcjonują w Stanach Zjednoczonych i Unii Europejskiej.
W Polsce program leniency funkcjonuje od dziewięciu
lat. Jego podstawę prawną stanowi
Ustawa o ochronie konkurencji i konsumentów (por. również rozporządzenie Rady
Ministrówz dnia 26 stycznia 2009
r. w sprawie trybu postępowania w przypadku wystąpienia przedsiębiorców do
Prezesa Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów o odstąpienie od wymierzenia
kary pieniężnej lub jej obniżenie (Dz.U. z 2009 r. Nr 20 poz. 109).
Kto może skorzystać z programu?
Przede wszystkim przedsiębiorca
powinien spełnić warunki określone w ustawie oraz jako pierwszy poinformować o
stosowanej praktyce (liczy się data i godzina wpływu wniosku).
O odstąpienie od kary
może liczyć przedsiębiorca, który:
1) nie był inicjatorem porozumienia ani nie nakłaniał
do udziału w nim,
2) jako pierwszy z uczestników zmowy dostarczy
informacji o istnieniu zakazanego porozumienia, wystarczającej do wszczęcia
postępowania antymonopolowego, lub przedstawi dowód umożliwiający wydanie
decyzji – pod warunkiem, że UOKiK jeszcze tych informacji lub dowodów nie
posiada,
3) będzie aktywnie współpracować z Prezesem Urzędu w
toku postępowania, dostarczając wszelkich dowodów, którymi dysponuje,
4) zaprzestanie udziału w porozumieniu najpóźniej w
dniu zgłoszenia się do Urzędu.
W przypadku, gdy jednak przedsiębiorca
nie spełnia tych warunków, może ubiegać się o zmniejszenie sankcji finansowej, pod warunkiem, że:
1) przedstawi dowód, który przyczyni się do wydania
decyzji
oraz
2) zaprzestanie uczestnictwa w porozumieniu.
Co powinien zawierać wniosek?
We wniosku o leniency
warto opisać zawarte nielegalne porozumienie poprzez wskazanie uczestniczących
w nim przedsiębiorców, terenu jaki obejmowało, produktów lub usług nim objętych,
celu porozumienia, jak doszło do jego zawarcia, a także jaką rolę odegrali
poszczególni uczestnicy (przede wszystkim kto był jego inicjatorem).
Wnioskujący
przedsiębiorca powinien dołączyć do tak przygotowanego wniosku oświadczenie, z
którego będzie wynikało, że zaprzestał uczestniczenia w zakazanym porozumieniu
(ze wskazaniem dokładnego terminu) oraz że nie był jego inicjatorem i nie
nakłaniał innych firm do uczestniczenia
w nim. Wniosek powinien zostać poparty dowodami, np. wydrukami z poczty e-mailowej
czy innego rodzaju dokumentami uwiarygadniającymi treść wniosku.
Uczestnik zmowy, który
chce wziąć udział w programie łagodzenia kar (Leniency), powinien złożyć
formalny wniosek. Można to zrobić:
- osobiście w siedzibie Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów (Warszawa, pl. Powstańców Warszawy 1),
- pocztą na adres: Departament Ochrony Konkurencji UOKiK, pl. Powstańców Warszawy 1, 00-950 Warszawa,
- faksem (22) 826 10 33,
- e-mailem na adres: leniency@uokik.gov.pl,
- ustnie pracownikowi UOKiK do protokołu.
W przypadku składania
wniosku za pośrednictwem poczty elektronicznej lub faksu oryginał należy
dostarczyć do UOKiK w ciągu trzech dni. Dodatkowe informacje o programie
Leniency można uzyskać pod numerem infolinii: (22) 55 60 555.
Praktyczny przewodnik dla
przedsiębiorców zawierają Wytyczne w sprawie programu łagodzenia kar dostępne
na stronie www.uokik.gov.pl.
Źródło: www.mg.gov.pl; www.uokik.gov.pl
* * *
Autor: Małgorzata Pętela
_________________________________________________
Jakie są statystyki tego programu ? Rzeczywiście uczestnicy zmowy tak chętnie korzystają z tego prawa ?
OdpowiedzUsuń