Najnowsze orzecznictwo TSUE dotyczące zamówień publicznych

Orzecznictwo Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej ma niekiedy bardzo istotny wpływ na stosowanie krajowego prawa zamówień publicznych. W ramach niniejszego artykułu przedstawione zostaną wybrane i najnowsze orzeczenia Trybunału, które mogą okazać się szczególnie interesujące dla zamawiających.

Obowiązujące w Polsce uregulowania dotyczące udzielania zamówień publicznych, czyli ustawa Pzp, nie są w pełni autonomicznymi regulacjami, gdyż transponują do rodzimego porządku prawnego unijne dyrektywy dotyczące zamówień publicznych. Dyrektywy harmonizują określone aspekty zamówień publicznych. Elementy niezharmonizowane (np. zasady udzielania zamówień publicznych o wartościach pod-progowych) pozostają w kompetencji państw członkowskich Unii Europejskiej. Jednakże swoboda państw członkowskich jest ograniczona przez zasady traktatowe. Innymi słowy krajowe, autonomiczne uregulowania dotyczące udzielania zamówień pod-progowych muszą respektować zasady przejrzystości, równego traktowania oraz niedyskryminacji, które to wywodzą się z traktatów.

Transpozycja dyrektyw nie zawsze jest terminowa bądź kompletna, dodatkowo mogą pojawiać się wątpliwości dotyczące interpretacji zapisów dyrektywy, czy też transponującego ja prawa krajowego. W takich sytuacjach do akcji włączany jest Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej („Trybunał”, „TSUE”).

Trybunał

Misją utworzonego w roku 1952 Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej jest „czuwanie nad poszanowaniem prawa w wykładni i stosowaniu traktatów unijnych”. W interesującym nas obszarze zamówień publicznych działalność Trybunału przejawia się w dwóch aspektach: (1) Implementacji prawa unijnego; (2) Interpretacji prawa unijnego.

Państwa członkowskie mają obowiązek implementacji dyrektyw do krajowych porządków prawnych. Nadzór nad rzeczoną implementacją sprawuje Komisja Europejska. Jeżeli dojdzie ona do wniosku, że dane państwo członkowskie nie implementowało dyrektywy, bądź też rzeczona implementacja jest niepełna czy też zgoła sprzeczna z duchem, bądź literą dyrektywy, to na wokandę Trybunału kierowana jest skarga o stwierdzenie uchybienia zobowiązaniom. Trybunał rozpatruje domniemane uchybienie i wydaje wyrok. Jeżeli Trybunał uznaje dane państwo za winne uchybienia, zobowiązuje je do bezzwłocznego naprawienia sytuacji. Jeżeli następnie Trybunał stwierdza, że państwo nie zastosowało się do jego wyroku, może na nie nałożyć karę grzywny.

Za prawidłowe stosowanie prawa unijnego odpowiadają sądy krajowe w poszczególnych państwach członkowskich. Jeżeli mają one wątpliwość, jak należy interpretować prawo unijne, bądź też czy prawo krajowe pozostaje w zgodzie z prawem unijnym, to mogą one, a w pewnych przypadkach nawet muszą, zwrócić się do Trybunału o poradę. Sąd krajowy będący adresatem orzeczenia jest związany dokonaną wykładnią przy rozstrzyganiu rozpatrywanej przez siebie sprawy. Wyrok Trybunału wiąże w ten sam sposób inne sądy krajowe, które zetkną się z identycznym problemem. Procedura ta nazywa się zapytaniem w trybie prejudycjalnym.

Orzecznictwo Trybunału dotyczące zamówień publicznych

Pierwsze unijne, a w zasadzie to jeszcze wspólnotowe, dyrektywy dotyczące zamówień publicznych przyjęte zostały w roku 1971. Niedługo potem Trybunał zaczął orzekać w sprawach dotyczących zamówień publicznych. Do dziś uzbierało się ponad sto wyroków. Z oczywistych względów nie jest możliwe omówienie ich wszystkich, dlatego też poniżej przedstawione zostanie sześć wybranych spraw, które to w opinii autora są najciekawsze z perspektywy zarówno zamawiających, jak i oferentów. Będą to w miarę aktualne orzeczenia (wydane w ciągu ostatnich 4 lat), gdyż orzecznictwo z lat 70/80 poprzedniego stulecia zostało skodyfikowane w ramach obowiązujących obecnie dyrektyw.

W dalszej części niniejszego omówimy następujące sprawy:
 

- Sprawa C‑561/12 – wyrok z dnia 5 grudnia 2013 r. (zapytanie w trybie prejudycjalnym – Riigikohus, Estonia);
- Sprawa C-336/12 – wyrok z dnia 10 października 2013 r. (zapytanie w trybie prejudycjalnym – Ostre Landsret, Dania);
- Sprawa C-574/10 – wyrok z dnia 15 marca 2012 r. (skarga o stwierdzenie uchybienia zobowiązaniom przeciwko Niemcom);
- Sprawa C-465/11 – wyrok z dnia 13 grudnia 2012 r. (zapytanie w Trybie prejudycjalnym – Krajowa Izba Odwoławcza, Polska);
- Sprawa C-570/08 – wyrok z dnia 21 października 2010 r. (zapytanie w Trybie prejudycjalnym- l’Anotato Dikastirio tis Kypriakis Dimokratias, Cypr);
- Połączone sprawy C‑145/08 i C‑149/08 – wyrok z dnia 6 maja 2010 r. (zapytania w Trybie prejudycjalnym złożone przez Symvoulio tis Epikrateias, Grecja).

* * *

Fragment artykułu: Najnowsze orzecznictwo TSUE dotyczące zamówień publicznych, Zbigniew Raczkiewicz, Zamawiający. Zamówienia Publiczne w Praktyce, nr 5/2014.

 

Pełna treść artykułu dostępna pod tym linkiem.

Wyszukiwarka przetargów publicznych biznes-polska.pl