czwartek, 26 stycznia 2017

Tajemnica przedsiębiorstwa jako wyjątek od zasady jawności postępowania

Odstępstwa od zasady jawności postępowania - Zgodnie z zasadą wyrażoną w art. 8 ustawy Prawo zamówień publicznych postępowanie o udzielenie zamówienia jest jawne. Zasada ta jest ściśle powiązana z realizacją postanowień ustawy z dnia 6 września 2001r. o dostępie do informacji publicznej, bowiem podmioty prowadzące postępowanie zobowiązane są do udostępnienia informacji o nim każdemu zainteresowanemu. 

Zasada ta ma szczególne zastosowanie do protokołu postępowania i jego załączników, które powinny być udostępnione każdemu bez względu na okoliczności istnienia bądź nieistnienia interesu prawnego. Od tej zasady  ustawodawca dopuścił jednak wyjątki w sytuacjach ściśle określonych w ustawie.  Pierwszą taką sytuacją jest zastrzeżenie tajemnicy przedsiębiorstwa. Zgodnie z art. 8 ust. 3 ustawy informacje stanowiące tajemnicę przedsiębiorstwa w rozumieniu ustawy z dnia 13 kwietnia 1993r.  o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji nie podlegają ujawnieniu przez Zamawiającego zawłaszcza na wniosek podmiotu zainteresowanego w trybie udostępnienia informacji publicznej. Warunkiem jest jednak aby wykonawca nie później niż w terminie składania ofert lub wniosków o dopuszczenie do udziału w postępowaniu, zastrzegł, że nie mogą być one udostępniane oraz wykaże, że zastrzeżone informacje stanowią tajemnice przedsiębiorstwa. Zamawiający powinien stwierdzić czy zastrzeżenie informacji zgłoszone przez wykonawcę jest zasadne.  W przypadku gdy po zbadaniu skuteczności dokonanego przez wykonawcę zastrzeżenia, w tym uzasadnienia zastrzeżenia informacji jako tajemnicy przedsiębiorstwa, zamawiający stwierdzi, że zastrzeżenie to było bezzasadne, to w takim wypadku uzna zastrzeżenie za bezskuteczne. Tym samym udostępni takie informacje.  To ograniczenie zasady jawności nie może jednak dotyczyć informacji ujawnionych przez zamawiającego w czasie otwarcia ofert, a więc, nazwę (firmę) oraz adres (siedzibę) wykonawcy, którego oferta jest otwierana, a także informacji dotyczących ceny oferty, terminu wykonania zamówienia publicznego, okresu gwarancji, warunków płatności zawartych w ofercie oraz kosztorysu, ceny jednostkowej stanowiące podstawę obliczenia ceny na roboty budowlane.
Drugą sytuacją, gdy dopuszczalne jest odstępstwo od zasady jawności postępowania dotyczy sytuacji, gdy jest to uzasadnione z uwagi na ochronę prywatności lub interesu publicznego. Wówczas Zamawiający może nie ujawnić danych osobowych gdy udziela zamówienia  w trybie z wolnej ręki, a dostawy, usługi lub roboty budowlane mogą być świadczone tylko przez jednego wykonawcę z przyczyn związanych z ochroną praw wyłącznych wynikających z odrębnych przepisów. Ponadto może także nie ujawniać wysokości wynagrodzenia w przypadku gdy udziela zamówienia w trybie z wolnej ręki, a dostawy, usługi lub roboty budowlane mogą być świadczone tylko przez jednego wykonawcę z przyczyn technicznych o obiektywnym charakterze w zakresie dostaw lub usług z zakresu działalności kulturalnej związanej z organizacją wystaw, koncertów, konkursów, festiwali, widowisk, spektakli teatralnych, przedsięwzięć z zakresu edukacji kulturalnej lub z gromadzeniem materiałów bibliotecznych przez biblioteki lub muzealiów, a także z zakresu działalności archiwalnej związanej z gromadzeniem materiałów archiwalnych, jeżeli zamówienia te nie służą wyposażaniu zamawiającego w środki trwałe przeznaczone do bieżącej obsługi jego działalności. Warunkiem jest jednak, aby wykonawca przed podpisaniem umowy w sprawie zamówienia publicznego zastrzegł, że dane te nie mogą być udostępnione.
Kolejną sytuacją, gdy Zamawiający może odstąpić od zasady jawności, a w zasadzie nieco ją tylko ograniczyć, ponieważ informacje te nadal będą dostępne dla wykonawców jest określenie w treści Specyfikacji Istotnych Warunków Zamówienia wymogów dotyczących zachowania poufnego charakteru informacji przekazanych wykonawcy w toku postępowania. Zgodnie z treścią art. 37 ust. 6 ustawy Prawo zamówień publicznych Zamawiający nie ma obowiązku udostępniania części specyfikacji istotnych warunków zamówienia na stronie internetowej, jeżeli nałożył na wykonawców wymogi mające na celu ochronę poufnego charakteru informacji, udostępnianych w toku postępowania o udzielenie zamówienia. Te treści specyfikacji będą dostępne tylko dla wykonawców, którzy wykonają instrukcje określone przez Zamawiającego w specyfikacji żeby je zdobyć.  Zamawiający określa bowiem w treści specyfikacji informacje jak uzyskać dostęp do poufnych treści specyfikacji. Ponadto zgodnie z art. 93 Zamawiający informuje niezwłocznie o wyborze najkorzystniejszej oferty i udostępnia część z nich na stronie internetowej. Od zasady tej zostało przewidziane również odstępstwo. Zamawiający nie ujawni ich, gdy ich ujawnienie byłoby sprzeczne z ważnym interesem publicznym. Podobnie jest w przypadku ogłoszenia o udzieleniu zamówienia. Zgodnie z art. 95 ust. 7 ustawy Prawo zamówień publicznych  Zamawiający może nie ujawniać niektórych informacji, jeżeli ich ujawnienie mogłoby utrudnić stosowanie prawa lub byłoby sprzeczne z interesem publicznym, lub mogłoby naruszyć uzasadnione interesy gospodarcze wykonawców, lub mogłoby zakłócić konkurencję pomiędzy nimi. W opisanych powyżej sytuacjach Zamawiający może sobie pozwolić na odstępstwo od zasady jawności. 
Autor: Daria Rychlik

1 komentarz: