poniedziałek, 9 czerwca 2014

Tajemnica przedsiębiorstwa i jej odtajnianie


Jedną z naczelnych zasad systemu zamówień publicznych jest zasada jawności. Transparentne prowadzenie postępowania daje gwarancję równego traktowania wszystkich uczestników procedury. Zasada jawności dotyczy zarówno zamawiających jak i wykonawców. Jej ograniczenie jest najczęściej uzasadnione ochroną tajemnicy przedsiębiorstwa w rozumieniu ustawy z dnia 16 kwietnia 1993 r. o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji (Dz. U. z 2003 r. Nr 153, poz. 1503 ze zm. – dalej jako: z.n.k.).

 
Niestety praktyka prowadzonych postępowań wskazuje na to, że wykonawcy nagminnie zastrzegają jako tajemnicę przedsiębiorstwa nie tylko te składowe ofert, które zasługują na to miano ale także inne dokumenty, których nie sposób opatrzeć klauzulą „tajemnica przedsiębiorstwa”.
 
Zgodnie z art. 11 ust. 4 z.n.k. tajemnicą przedsiębiorstwa są: nie ujawnione do wiadomości publicznej informacje techniczne, technologiczne, handlowe lub organizacyjne przedsiębiorstwa lub inne informacje posiadające wartość gospodarczą, co do których przedsiębiorca podjął niezbędne działania w celu zachowania ich poufności. W związku ze wskazaniem w z.n.k., iż są to informacje nie ujawnione do wiadomości publicznej, nie można za tajemnicę uznać informacji powszechnie znanej, do której dostęp ma szeroki krąg osób. Za tajemnicę przedsiębiorstwa nie mogą być także uznane dokumenty, które co do zasady są dostępne każdemu zainteresowanemu podmiotowi (np. informacja z KRS). Tymczasem nie należą do rzadkości postępowania, w których za tajemnicę wykonawcy próbują traktować dane np. na temat kadry skierowanej do realizacji zamówienia, w sytuacji gdy w tej grupie osób przeważają pracownicy wykonawcy przywołani z imienia i nazwiska na jego własnej stronie internetowej.
 
Problematyka dotycząca nieuprawnionego zastrzegania danych jest też częściej niż niegdyś tematem rozpraw przed Krajową Izbą Odwoławczą. W wyroku Krajowej Izby Odwoławczej z dnia 26 stycznia 2012 r. (Sygn. akt 183/11) czytamy m.in.: „…Izba po analizie zastrzeżonej części oferty nie stwierdziła, że dane tam zawarte mogą stanowić tajemnice przedsiębiorstwa jakiegokolwiek wykonawcy, gdyż są dane w większości znane ogółowi społeczeństwa. Większość z nich jest powszechnie dostępna na stronach internetowych. Izba nie może akceptować coraz częstszych praktyk, że wykonawcy zajmujący drugą pozycję na listach rankingowych oceny i wyboru ofert, nie są w stanie w żaden sposób sprawdzić, czy inna złożona oferta jest zgodna z wymaganiami zamawiającego opisanymi w siwz, gdyż wykonawcy coraz częściej zastrzegają informacje, które przy dokładnej analizie nie spełniają wymogów z art. 11 ust.4 ustawy o z.n.k.”.
 
Składając wyjaśnienia wykonawca winien skupić się na wykazaniu spełnienia przez informacje zastrzeżone jako stanowiące tajemnicę przedsiębiorstwa, wszystkich przesłanek tajemnicy przedsiębiorstwa określonych w art. 11 ust. 4 z.n.k.. Wykonawca winien w szczególności wykazać, jaki charakter mają zastrzeżone informacje oraz jakie czynności podjął w celu zachowania poufności powyższych informacji. Niestety niekiedy wykonawcy miast skupić w wyjaśnieniach na udowodnieniu występowania wszystkich przesłanek z z.n.k. prezentują biegłą umiejętność cytowania wyroków KIO. Przywoływane fragmenty orzeczeń mają na celu potwierdzenie słuszności zastrzeżenia informacji, ale w istocie nie mogą być uznane za wystarczające, samodzielne argumenty przemawiające za utrzymaniem zastrzeżonych informacji jako tajemnicy przedsiębiorstwa.
Zamawiający nie mogą lekceważyć obowiązku wyjaśnienia zastrzeżonych danych w sytuacji, gdy zastrzeżenie budzi wątpliwości co do zgodności z definicją wskazaną w z.n.k. Jak czytamy w wyroku KIO z dnia 26 stycznia 2012 r. (Sygn. akt 100/12): „…Zamawiający nie może bezkrytycznie akceptować zastrzeżenia tajemnicy przedsiębiorstwa, lecz winien żądać od wykonawcy wykazania i co najmniej uprawdopodobnienia, że zastrzeżenie tajemnicy przedsiębiorstwa nastąpiło w sposób uprawniony. Brak wyjaśnień lub udzielenie zbyt ogólnikowych wyjaśnień winno wskazywać na niezasadność dokonanego zastrzeżenia. Wykonawca, który zamierza zastrzec część oferty jako tajemnicę przedsiębiorstwa, winien w zakresie niezbędnym i uzasadnionym przepisami prawa, wskazać wiadomości mające zostać poufnymi, a następnie na wezwanie zamawiającego w sposób pełny i precyzyjny odnieść się do każdego zastrzeżonego dokumentu lub jego utajnionej części. Te wyjaśnienia winny być na tyle pełne, aby umożliwić zarówno zamawiającemu jak i organowi rozpatrującemu ewentualne odwołanie w tym zakresie, odniesienie się do zastrzeżonych informacji. Zasada jawności jest podstawową zasadą zamówień publicznych i wyjątki od niej powinny być interpretowane w sposób ścisły i winny być odpowiednio uzasadnione…”.

 
* * *
Autor: Bartłomiej Kardas
 




Wyszukiwarka przetargów publicznych biznes-polska.pl

Brak komentarzy:

Prześlij komentarz