piątek, 10 kwietnia 2015

PRZYKŁADY NAJCZĘŚCIEJ WYSTĘPUJĄCYCH NARUSZEŃ STWIERDZANYCH W TRAKCIE WERYFIKACJI ZAMÓWIEŃ PUBLICZNYCH UDZIELONYCH PRZEZ BENEFICJENTÓW REGIONALNYCH PROGRAMÓW OPERACYJNYCH NA ROBOTY BUDOWLANE



Beneficjenci środków unijnych (zamawiający w rozumieniu pzp) muszą liczyć się z tym, że niemal każda ich czynność podejmowana podczas przygotowania lub prowadzenia postępowania o zamówienie publiczne zostanie skontrolowana. W jej wyniku może dojść do wstrzymania wypłaty części lub całości wnioskowanej kwoty.
Przedstawiamy Państwu przykłady najczęściej występujących nieprawidłowości i uchybień w zakresie stosowania Prawa zamówień publicznych. Przykłady dotyczą błędów popełnianych w przetargach finansowanych z Regionalnych Programów Operacyjnych. Nieprawidłowości te stanowią podstawę do nałożenia korekty finansowej i mogą spowodować konieczność zwrotu dotacji wraz z odsetkami. Informacje pochodzą z dokumentu przygotowanego przez Urząd Marszałkowski Województwa Podlaskiego.


1. SZACOWANIE WARTOŚCI ZAMÓWIENIA

a) Nieprawidłowość: Beneficjent w krótkim odstępie czasu udzielił kilku zamówień na roboty budowlane na podstawie art. 4 pkt. 8. Większość zamówień została udzielona jednemu wykonawcy. Łączna wartość przekroczyła równowartość 30 tys. euro, czyli Beneficjent był zobowiązany do stosowania przepisów ustawy. 
Naruszony przepis: art. 32 ust. 2 ustawy pzp 
Uwagi/wyjaśnienia: Art. 32 ust. 2 ustawy pzp zabrania dzielić zamówienia na części lub zaniżać jego wartości w celu uniknięcia stosowania przepisów ustawy

b) Nieprawidłowość: Beneficjent udzielił zamówienia na sprawowanie nadzoru autorskiego na podstawie art. 4 pkt. 8. Przy szacowaniu wartości zamówienia nie uwzględnił wartości udzielonego zamówienia na opracowanie dokumentacji projektowej. Łączna wartość zamówień przekroczyła równowartość 30 tys. euro.
Naruszony przepis: art. 32 ust. 2 ustawy pzp  
Uwagi/wyjaśnienia: Art. 32 ust. 2 ustawy pzp zabrania dzielić zamówienia na części lub zaniżać jego wartości w celu uniknięcia stosowania przepisów ustawy

c) Nieprawidłowość: Beneficjent w ramach projektu udzielił dwóch zamówień na pełnienie funkcji inspektora nadzoru inwestorskiego nad robotami budowlanym, przy czym jedno zamówienie udzielone zostało z pominięciem ustawy pzp na podstawie art. 4 pkt 8. Łączna wartość zamówień przekroczyła równowartość 30 tys. euro. 
Naruszony przepis: art. 32 ust. 2 i 4 ustawy pzp  
Uwagi/wyjaśnienia: Art. 32 ust. 2 ustawy pzp zabrania dzielić zamówienia na części lub zaniżać jego wartości w celu uniknięcia stosowania przepisów ustawy

2. OPIS PRZEDMIOTU ZAMÓWIENIA

a) Nieprawidłowość: Beneficjent zamieszczając na stronie internetowej SIWZ nie zamieścił projektu budowlanego, który stanowił część SIWZ, dodając tylko informację, że dokumentacja projektowa do szczegółowego zapoznania się jest dostępna w siedzibie zamawiającego.
Naruszony przepis: art. 29 ust. 1, art. 31, art. 36 ust. 1 pkt 6, art. 42 ust. 1 oraz art. 7 ustawy pzp.  
Uwagi/wyjaśnienia: Zgodnie z art. 42 ust. 1 SIWZ udostępnia się na stronie internetowej od dnia zamieszczenia ogłoszenia o zamówieniu w Biuletynie ZP

b) Nieprawidłowość Beneficjent opisał przedmiot zamówienia poprzez wskazanie nazw własnych. Wskazanie znaku towarowego nie zostało uzupełnione o obligatoryjne oświadczenie zamawiającego o dopuszczeniu składania ofert równoważnych.  
Naruszony przepis: art. 29 ust. 1 i 3 ustawy pzp.  
Uwagi/wyjaśnienia: Przedmiotu zamówienia nie można opisywać przez wskazanie znaków towarowych, chyba że jest to uzasadnione jego specyfiką zamówienia, a wskazaniu takiemu towarzyszą wyrazy "lub równoważny"

c) Nieprawidłowość: W opisie przedmiotu zamówienia - w przedmiarach robót Beneficjent zamieścił szczegółowy opis prac, jak również materiałów, które winny być wykorzystane przez wykonawcę, posługując się przy tym nazwami konkretnych produktów. Wskazanie znaku towarowego nie zostało uzupełnione o obligatoryjne oświadczenie zamawiającego o dopuszczeniu składania ofert równoważnych.  
Naruszony przepis: art. 29 ust. 1 i 3 ustawy pzp.  
Uwagi/wyjaśnienia: Przedmiotu zamówienia nie można opisywać przez wskazanie znaków towarowych, chyba że jest to uzasadnione jego specyfiką zamówienia, a wskazaniu takiemu towarzyszą wyrazy "lub równoważny"

d) Nieprawidłowość: Beneficjent wymagał autoryzowanego serwisu na terenie Polski z podaniem nazwy i siedziby serwisu. Inny przypadek - Beneficjent przy zakupie sprzętu wymagał posiadania stałego serwisu technicznego w odległości nie większej niż xx km od siedziby zamawiającego.  
Naruszony przepis: art. 29 ust. 1 i 3 ustawy pzp.  
Uwagi/wyjaśnienia: Opisu przedmiotu zamówienia nie można opisywać w sposób ograniczający konkurencję. Zapewnienie prawidłowego serwisu zamawiający może zapisać za pomocą innych parametrów np. czas reakcji na zgłoszenie itp.

e) Nieprawidłowość: Beneficjent wymagał aby towary pochodziły z krajów Unii Europejskiej. 
Naruszony przepis: art. 29 ust. 2 ustawy pzp.  
Uwagi/wyjaśnienia: Opisu przedmiotu zamówienia nie można opisywać w sposób ograniczający konkurencję.

f) Nieprawidłowość: Beneficjent dopuścił rozwiązania równoważne do materiałów zawartych w dokumentacji projektowej, czyli w zakresie robót budowlanych, natomiast nie uwzględniono takich rozwiązań w kontekście wyposażenia, które również obejmuje zakres przedmiotu postępowania.  
Naruszony przepis: art. 29 ust. 3 oraz art. 7 ust. 1 ustawy Pzp.  
Uwagi/wyjaśnienia: Przedmiotu zamówienia nie można opisywać przez wskazanie znaków towarowych, chyba że jest to uzasadnione jego specyfiką zamówienia, a wskazaniu takiemu towarzyszą wyrazy "lub równoważny".

g) Nieprawidłowość: W przedmiarach robót Beneficjent wskazał, że wszystkie przedmiary mają obmiar „zero”. Na wniosek jednego z wykonawców o wstawienie właściwych obmiarów Beneficjent wyjaśnił, że przedmiary nie zawierają ilości ze względu na fakt, iż ilość prac do wykonania należy oszacować na podstawie projektu i rodzaju rac wymienionych w przedmiarze zerowym oraz na podstawie oględzin miejsc przeznaczonych do remontu.
Naruszony przepis: art. 29 ust. 1 w związku z art. 7 ust. 1ustawy Pzp.
Uwagi/wyjaśnienia: Szacowanie wielkości i rodzaju prac do wykonania należy do obowiązków zamawiającego, których nie można przerzucać na wykonawców.

3. WARUNKI UDZIAŁU W POSTĘPOWANIU

a) Nieprawidłowość: Beneficjent określił m.in., że o udzielenie zamówienia mogą ubiegać się wykonawcy, którzy spełniają: 
1. dysponują osobami zdolnymi do wykonania zamówienia tj. posiadają zatrudnionych co najmniej 15 osób, w tym 5 osób z uprawnieniami budowlanymi, 
2. znajdują się w sytuacji ekonomicznej i finansowej zapewniającej wykonanie zamówienia. 
W celu potwierdzenia warunku dysponowania osobami zdolnymi do wykonania zamówienia wymagał złożenia przez wykonawców wykazu zatrudnionych pracowników etatowych, w tym wykazy pracowników posiadających uprawnienia budowlane. W celu potwierdzenia spełniania warunku znajdowania się w sytuacji ekonomicznej i finansowej wymagał złożenia informacji z banku lub spółdzielczej kasy oszczędnościowo-kredytowej o posiadaniu środków finansowych lub zdolności kredytowej w wysokości nie mniejszej niż 50% wartości składanej oferty oraz polisy, że wykonawca jest ubezpieczony od odpowiedzialności cywilnej, a w przypadku jej braku oświadczenia iż wykonawca przed podpisaniem umowy dokona ubezpieczenia od odpowiedzialności cywilnej w zakresie prowadzonej działalności gospodarczej, na kwotę nie mniejszą niż 50% wartości składanej.
Naruszony przepis: art. 7 ust. 1 i art. 22 ust. 1 i 4 ustawy pzp,  
Uwagi/wyjaśnienia: Zasada uczciwej konkurencji oraz równego traktowania wykonawców wymaga, aby warunki udziału były jednakowe w stosunku każdego z wykonawców. Zamawiający nie może wymagać zatrudnienia na moment składania ofert. Może jedynie wymagać, aby wykonawcy dowiedli, że będą dysponowali określonymi osobami na moment realizacji zamówienia.

b) Nieprawidłowość: Beneficjent wymagał złożenia opłaconej polisy, a w przypadku jej braku innego dokumentu potwierdzającego, że wykonawca jest ubezpieczony od odpowiedzialności cywilnej w zakresie prowadzonej działalności związanej z przedmiotem zamówienia na kwotę nie mniejszą niż 1 000 000,00 zł. W postępowaniu dopuszczono możliwość składania ofert częściowych. Najwyższa szacunkowa wartość jednej z części wynosi 737 000,00 zł, a najniższa 17 000,00 zł. Dopuszczenie możliwości składania ofert na poszczególne części i żądanie opłaconej polisy na kwotę nie mniejszą niż 1 000 000,00 zł jest zbyt wygórowane i nieadekwatne do przedmiotu zamówienia. 
Naruszony przepis: art. 7 ust. 1 i art. 22 ust. 1 i 4 ustawy pzp,  
Uwagi/wyjaśnienia: Opis sposobu dokonania oceny spełniania warunków powinien być związany z przedmiotem zamówienia oraz proporcjonalny do przedmiotu zamówienia.

c) Nieprawidłowość: Beneficjent określił, że o udzielenie zamówienia mogą ubiegać się wykonawcy, którzy wykażą zrealizowanie co najmniej jednej roboty budowlanej w budynku użyteczności publicznej o charakterze podobnym do przedmiotu zamówienia o wartości min. 400 000,00 zł. Zamówienie obejmowało wykonanie typowych prac remontowych, np. wymianę stolarki drzwiowej, malowanie ścian, układanie glazury, montaż armatury sanitarnej, itp. i nie uzasadniało zawężenia posiadania doświadczenia w budynkach użyteczności publicznej.  
Naruszony przepis: art. 7 ust. 1 i art. 22 ust. 1 i 4 ustawy pzp,  
Uwagi/wyjaśnienia: Z przepisów ustawy nie wynika możliwość zróżnicowania doświadczenia w wykonaniu robót budowlanych w zależności od charakteru i przeznaczenia obiektów

d) Nieprawidłowość: Beneficjent określił, iż o zamówienie mogą ubiegać się wykonawcy wykonali lub wykonują co najmniej dwie usługi z zakresu kompleksowego zarządzania projektami inwestycyjnymi dotyczącymi budowy lub modernizacji obiektów użyteczności publicznej i były współfinansowane z programów pomocowych Unii Europejskiej.  
Naruszony przepis: art. 7 ust. 1 i art. 22 ust. 1 i 4 ustawy pzp,  
Uwagi/wyjaśnienia: Zamawiający nie może uzależniać doświadczenia od formy finansowania przedsięwzięcia.

e) Nieprawidłowość: Beneficjent określił, iż wykonawca powinien udokumentować posiadanie na koncie kwoty nie mniejszej niż zaoferowana cena oferty lub wykonawca będzie miał udzielony kredyt w takiej wysokości.  
Naruszony przepis: art. 7 ust. 1 i art. 22 ust. 1 i 4 ustawy pzp,  
Uwagi/wyjaśnienia: Zasada uczciwej konkurencji oraz równego traktowania wykonawców wymaga, aby warunki udziału były jednakowe w stosunku każdego z wykonawców.

f) Nieprawidłowość: Zamawiający zawarł, że na potwierdzenie warunku posiadania przez Wykonawcę niezbędnej wiedzy i doświadczenia należy załączyć wykaz pełnionych funkcji inspektora nadzoru inwestorskiego (min.5) na robotach budowlanych w okresie ostatnich 3 lat przed dniem wszczęcia postępowania, a jeżeli okres prowadzenia działalności jest krótszy – w tym okresie przynajmniej 3, o wartości powyżej 4 500 000, 00 zł z podaniem daty i miejsca ich wykonania. 
Naruszony przepis: art. 22 ust. 2 w związku z art. 7 ust. 1 ustawy Pzp  
Uwagi/wyjaśnienia: Zamawiający nie może różnicować warunku w zależności od długości okresu prowadzenia działalności gospodarczej przez wykonawcę. 

g) Nieprawidłowość: Beneficjent wskazał, iż wykonawca spełni warunek sytuacji ekonomicznej i finansowej jeśli wykaże się za ostatnie 3 lata obrotowe średniorocznym obrotem w wysokości min. 15 000 000,000 zł. Szacunkowa wartość zamówienia ustalona została na kwotę 4 013 035,45 zł, umowa z wykonawcą podpisana została na wartość brutto 4 870 800,00 zł, zaś okres realizacji zamówienia wynosi 18 miesięcy. 
Naruszony przepis: art. 7 ust. 1 w związku z art. 22 ust. 4 ustawy pzp.
Uwagi/wyjaśnienia: Opis sposobu dokonania oceny spełniania warunków powinien być związany z przedmiotem zamówienia oraz proporcjonalny do przedmiotu zamówienia.

h) Nieprawidłowość: Beneficjent wymagał aby wykonawcy wykazali się wykonaniem 2 dostaw ciężkich lub średnich samochodów ratowniczo-gaśniczych o wartości co najmniej 700 000 zł brutto każda, przy czym przynajmniej jedna miała być współfinansowana ze środków unijnych.  
Naruszony przepis: art. 22 ust. 4 w związku z art. 7 ust. 1 ustawy pzp.
Uwagi/wyjaśnienia: Warunek nie może być uzależniony od formy finansowania zamówienia.

W kolejnym artykule zamieścimy nieprawidłowości związane z poniższymi tematami:

WARUNKI UDZIAŁU W POSTĘPOWANIU DOTYCZĄCE KONSORCJUM
PODWYKONAWSTWO
ZMIANY TREŚCI OGŁOSZENIA I SIWZ 
WYKLUCZENIA WYKONAWCÓW I ODRZUCENIE OFERT 
ZMIANY UMOWY Z WYKONAWCĄ 
ŻĄDANIE DOKUMENTÓW I OŚWIADCZEŃ 
TRYB UDZIELENIA ZAMÓWIENIA 
INNE NARUSZENIA (terminy składania ofert, itp…)

Źródło: 
http://www.rpowp.wrotapodlasia.pl/transakcje-objete-ustawa-pzp.html
Autor: Urząd Marszałkowski Województwa Podlaskiego

5 komentarzy:

  1. Przykład 1c niestety jest dość popularnym jeszcze sposobem na ominięcie przepisów. Czasami wynika ze strachu przed uruchomieniem procedury zgodnie Ustawą. Sporo takich "ominięć" dotyczy dostaw.

    OdpowiedzUsuń
  2. Dokładnie. Niektóre nieprawidłowości są popełniane niejako celowo, aby uniknąć niektórych przepisów.

    OdpowiedzUsuń
  3. Wiele takich uchybień popełnianych jest też przez niedopatrzenie. Szczególnie jak o wiele rzeczy musimy zadbać sami. Czasem lepiej skorzystać z pomocy fachowców, którzy zrobią wszystko prawidłowo.

    OdpowiedzUsuń
  4. W przykładzie 3a występuje również naruszenie, które polega na odwołaniu się w warunku do wartości ceny ofertowej: "w wysokości nie mniejszej niż 50% wartości składanej oferty". Tak sformułowany warunek powoduje, że każda oferta oceniana jest inną miarą.
    Odnosząc się do kwestii jakości postępowań i ilości popełnianych naruszeń, to jako pracownik IZ prowadzący kontrole muszę stwierdzić, że z każdym rokiem jest coraz lepiej. Beneficjenci wiedzą jak dotkliwe są korekty finansowe i dwa razy tych samych błędów nie popełniają. Często zdarza się, że w trakcie postępowania wykrywają błąd i dokonują zmian ogłoszenia.

    OdpowiedzUsuń
  5. świetny artykuł :) bardzo mi się przydał.

    Dziękuję! / firmy budowlane Wrocław

    OdpowiedzUsuń