Kiedy opis przedmiotu zamówienia narusza uczciwą konkurencję?

Zamawiający - Gmina Miasto Koszalin - prowadziła postępowanie o udzielenie zamówienia, którego przedmiotem jest zakup i implementacja portalu systemu informacji przestrzennej oraz szkolenia związane z portalem systemu informacji przestrzennej w Urzędzie Miejskim w Koszalinie.

Odwołujący się wykonawca zarzucił zamawiającemu naruszenie art. 29 ust. 2 i 3 oraz art. 7 ust. 1 u.p.z.p przez dokonanie opisu przedmiotu zamówienia za pomocą znaków towarowych oraz przez jednoznaczne wskazanie na konkretne rozwiązanie jednego producenta, bez jednoczesnego dopuszczenia możliwości zaoferowania produktów równoważnych, z naruszeniem zasady uczciwej konkurencji i równego traktowania wykonawców oraz w konsekwencji art. 22 ust. 2 u.p.z.p przez sformułowanie warunków udziału w postępowaniu z naruszeniem zasady uczciwej konkurencji i równego traktowania wykonawców.

KIO uznała, że odwołanie jest bezzasadne.

Art. 29 ust. 3 u.p.z.p stanowi, że 

przedmiotu zamówienia nie można opisywać przez wskazanie znaków towarowych, patentów lub pochodzenia, chyba, że jest to uzasadnione specyfiką przedmiotu zamówienia i zamawiający nie może opisać przedmiotu zamówienia za pomocą dostatecznie dokładnych określeń, a wskazaniu takiemu towarzyszą wyrazy „lub równoważny”.

Izba zważyła, że istnieje istotna różnica między wskazaniem jako zamawianego produktu lub usługi przez określenie jej za pomocą znaku towarowego, patentu lub pochodzenia, a wskazaniem znaku towarowego, patentu lub pochodzenia jako danych wyjściowych umożliwiających wykonawcom prawidłowe przygotowanie oferty. O ile pierwsza z opisanych sytuacji jest niedopuszczalna z mocy art. 29 ust. 3 Pzp, o tyle druga z nich może stanowić niezbędny element opisu przedmiotu zamówienia.

Zamawiający ma prawo opisać swoje potrzeby w ten sposób, aby przedmiot zamówienia spełniał jego wymagania i zaspokajał potrzeby. Podnoszona w uzasadnieniu wielość rozwiązań w zakresie platform bazodanowych jest nieadekwatna do przedmiotu sporu – przedmiotem postępowania nie jest zakup programu bazodanowego, lecz rozbudowa istniejącego systemu zawierającego już bazę danych.

Zamawiający dążąc do rozbudowy posiadanego już systemu opisanego w specyfikacji jest uprawniony do wymagania rozwiązań, które z systemem tym będą w pełni zintegrowane, tak by nastąpiło zaspokojenie potrzeb użytkowników systemu, a zamawiający nie był zmuszony do ponoszenia kolejnych kosztów wynikłych z przyjęcia oferty zawierającej niekompatybilne rozwiązanie. Uzyskanie rozwiązania, które spełni zakładany cel, jest również racjonalne ekonomicznie.

Zamawiający nie wskazał w specyfikacji konkretnego rozwiązania, ani przez wskazanie nazwy produktu, ani nazwy producenta, wymagając natomiast przez użycie słów „na bazie” poprzedzających wskazanie posiadanych bazy danych i licencji, aby zaoferowane rozwiązanie mogło zostać z nim zintegrowane. 

Domaganie się przez odwołującego, aby zamawiający dopisał w specyfikacji słowa „lub równoważne” po wskazaniach posiadanych przez siebie bazy danych oraz oprogramowania przekracza, w okolicznościach sporu, granice prawnej ochrony sfery uprawnień wykonawcy. Wykonawca może bowiem domagać się opisu przedmiotu zamówienia w ten sposób, aby był on zgodny z przepisami ustawy i dążyć w ten sposób do zapewnienia sobie możliwości wzięcia udziału w postępowaniu. Nieuprawnione jest jednak dopuszczenie możliwości ingerencji wykonawcy w opis już posiadanych przez zamawiającego rozwiązań – stanowiących daną w postępowaniu okoliczność faktyczną, którą należy uwzględnić przy konstruowaniu oferty. Brak jest podstaw prawnych oraz racjonalnego uzasadnienia do nałożenia na zamawiającego obowiązku dokonywania opisu wykorzystywanych już rozwiązań z zastosowaniem klauzuli „lub równoważne”.

Więcej: Uzasadnienie wyroku (Sygn. akt: KIO 821/11)

Autor: Witold Jarzyński